Czym różni się terapia poznawczo-behawioralna od systemowej i czemu specjalista raz się podpisuje psycholog, a raz terapeuta, counselor, coach, czy psychoterapeuta.
Formy terapii:
- Praca indywidualna,
- Praca grupowa.
Indywidualna, nazywana też zamiennie terapią indywidualną.
Podział ze względu na to, kto uczestniczy w terapii:
- Terapia dla dorosłych (tu funkcjonuje tez pojęcie terapia indywidualna – w domyśle dla dorosłych),
- Terapia dzieci i młodzieży (często gdy terapeuta pracuje z małymi dziećmi w wieku poniemowlęcym, przedszkolnym lub wczesnoszkolnym określa to oddzielnie. Na razie nie mamy w Centrum takiej oferty. Przez określenie terapia dzieci i młodzieży rozumie się często dzieci od 10 – 12 roku życia do 18 r.ż.,
- Terapia par ( małżeństwa, związki nieformalne, związki jednopłciowe…,
- Terapia rodzin ( na terapię przychodzi cała rodzina, niekoniecznie formalna. Przychodzi, gdy rodzina przeżywa trudności, pojawiają się konflikty np. gdy rodzice maja trudność w relacji z dziećmi…),
- Może też być praca w diadzie np. matka – dziecko, skłócone rodzeństwo lub w triadzie np. rodzice i jedno z dzieci lub małżonkowie i teściowa…,
Pracą w diadzie możemy też określić parę terapeutów pracujących z parami lub rodzinami.
Kolejnym aspektem jest podział ze względu na to, jakie metody i podejście stosuje terapeuta. Czyli jaką szkołę ukończył. Często mówi się, że terapeuta pracuje w jakimś nurcie, np.:
- Terapia Gestalt,
- Counselling Gestalt,
- Terapia poznawczo–behawioralna,
- Terapia Stystemowa,
- Terapia Skoncentrowana Na Rozwiązaniach,
- Analiza Transakcyjna,
- Terapia Psychodynamiczna,
- Terapia Krótkoterminowa…
…sama nie jestem w stanie wymienić ich wszystkich.
Który nurt jest najlepszy?
Ten, który danej osobie najlepiej odpowiada. Parafrazując słowa XIV Dalaj Lamy o religiach, można powiedzieć, że nurty terapeutyczne, to różne drogi prowadzące do tego samego lasu…
Podział ze względu na to, z jakimi problemami zgłaszają się pacjenci / klienci, np.:
- terapia lęku,
- DDA (Dorosłe Dziecko Alkoholika),
- DDD(Dorosłe Dziecko rodziców Dysfunkcyjnych),
- trudności w komunikacji
- trudności w wyrażaniu emocji,
- ataki lęku, ataki paniki
- depresja, obniżony nastrój, niemożność cieszenia się (anhedonia),
- trudności w związkach, konflikty w związkach,
- brak/obniżone poczucie własnej wartości,
- terapia osób, które doświadczyły przemocy (teraz nie używa się określenia ofiara przemocy, ale ludzie mogą tak szukać) fizycznej, psychicznej, ekonomicznej, seksualnej…
- trudności z wyrażaniem złości, trudności z agresją, niekontrolowana złość,
- syndrom pustego gniazda,
- przeżywanie żałoby, straty (trudność z realizacja pragnienia zostania rodzicami),
- trudności w relacjach,
- trudności z akceptacją swojej tożsamości płciowej, trudności z akceptacją swojej tożsamości seksualnej…
Wpisałam mniej więcej te, którymi się zajmujemy w Centrum, ale ich lista jest nieskończona.
Podział ze względu na głębię wglądu i cel:
- Psychoedukacja,
- coaching (live coaching i biznes coaching),
- interwencja kryzysowa,
- terapia traumy,
- terapia indywidualna (znowu ),
- praca wsparciowa…
W pracy grupowej mogą być:
- Warsztaty rozwojowe,
- proces grupowy (to z Gestaltu),
- meeting,
- terapia grupowa,
- webinary,
- wykłady,
- grupy wsparcia,
- szkolenia…
A na koniec czym różnią się psychiatra, psycholog, i psychoterapeuta:
- Psychiatra jest lekarzem medycyny. Ma prawo przepisywać leki, wystawiać l4, często pracuje z pacjentami w szpitalu.
- Psycholog ukończył studia o kierunku psychologia lub psychologia stosowana, psychologia kliniczna, może pracować jako terapeuta, ale teraz często zaleca się ukończenie którejś ze szkół psychoterapii. Ma prawo prowadzić badania psychologiczne, stawiać diagnozę psychologiczną (np. test dojrzałości szkolnej, czy o trudnościach adaptacyjnych dziecka…) często pracuje w szkołach, poradniach psychologicznych, w szpitalach, sądach, ośrodkach wychowawczych…
- Psychoterapeuta to „pomagacz”. Pracuje bezpośrednio z klientem/pacjentem podczas terapii indywidualnej lub grupowej. To osoba, która ukończyła którąś ze szkół psychoterapii, terapii, counsellingu. I w zależności od nazewnictwa, jakie przyjęła szkoła i certyfikatów, które szkoła uzyskała, może określać siebie psychoterapetą, (np.: Terapia poznawczo-behawioralna), terapeutą lub counselorem. Ponieważ ukończyłam Szkołę Counsellingu Gestalt, jestem Counsellorem Gestalt. Tak samo, jak kilku innych terapeutów Centrum… Więcej o counsellingu w artykule Urszuli Krasny, w kolejnym wpisie na blogu. Podobnie jak o innych szkołach, z których w wywodzą się pomagacze Jaźniej.
- Coach jest po szkole coachingu i nie prowadzi terapii, ale może pracować wsparciowo i pomagać w rozwoju.
